در این میان بسیاری انتظار داشتند سعودی پس از دلخوری‌ها، از واشنگتن دلجویی کرده و در سیاست‌های خود تغییراتی ایجاد کند ولی نه تنها این اتفاق نیفتاد بلکه عربستان گام‌های جدی‌تری در نزدیکی به دنیای شرق برداشته است. در آخرین مورد دیروز رئیس‌جمهور چین در سفری دو روزه راهی ریاض شده و با مقامات سعودی دیدار کند. انتظار می‌رود «شی جین پینگ» با خوشامدگویی مجللی مواجه شود.

پیام هشدار بن‌سلمان به غرب
تحلیلگران سفر رئیس‌جمهور چین را در راستای همکاری اقتصادی میان ریاض و پکن مهم اما به لحاظ سیاسی و امنیتی بن‌سلمان را همچنان وابسته به غرب می‌دانند. حسن عابدینی، تحلیلگر مسائل بین‌الملل در گفت‌وگو با قدس می‌گوید: شی جین پینگ پیش از این در سال ۲۰۱۶ به عربستان سفر کرد. او پس از۶سال نخستین سفر خود را به ریاض، به عنوان بخشی از تلاش‌ها برای تقویت روابط پکن با خلیج‌فارس انجام خواهد داد؛ منطقه‌ای که واشنگتن به‌طور سنتی آن را حوزه نفوذ خود می‌داند. وی با بیان اینکه این دیدارها به‌ویژه در زمینه تعیین چارچوب روابط تجاری مهم است، گفت: روابط اقتصادی طرفین به‌طورعمده‌ بر پایه انرژی بنیان‌گذاری شده است. چین به مقصد شماره یک صادرات نفت عربستان تبدیل شده و ریاض نیز به بازار پرجمعیت‌ترین کشور شرق آسیا نیازمند است. با وجود این قرار است دو نشست مهم جداگانه نیز با حضور پینگ و سران کشورهای عربی و دیگری با اعضای شورای همکاری خلیج‌فارس برگزار شود. دست‌کم سران ۱۴کشور عربی در نشست با رئیس‌جمهور چین حضور خواهند یافت و این دو نشست، نقطه عطفی در روابط کشورهای عربی با چین محسوب می‌شود. این نشان‌دهنده عزم ریاض برای عبور از یک نظم قطبی جهانی، بدون توجه به خواست متحدان غربی خود است.
عابدینی تصریح کرد: از سوی دیگر، بن‌سلمان با این حرکت می‌خواهد هشداری به واشنگتن بدهد که اگر وی را نپذیرند و با او کار نکنند او هم گزینه‌هایی روی میز دارد. با این کار شاید بتواند آن‌ها را تحریک کند تا از مسائل حقوق بشری وی چشم‌پوشی کنند. در نهایت باوجود همه تحولات رخ داده دوری و جدایی ریاض از واشنگتن کمی دور از ذهن است چرا که عربستان به‌ویژه در حوزه نظامی وابستگی زیادی به آمریکا دارد.

نگاه اقتصادی شاهزاده سعودی
محمد اخباری، دیگر تحلیلگر جهان عرب هم مناسبات میان چین و سعودی را معامله برد-برد می‌داند. وی در این باره می‌گوید: سفر شی جینگ پینگ مهم است، چرا که چین می‌خواهد در مواجهه با آمریکا نفوذ خود را در منطقه راهبردی خاورمیانه گسترش دهد. وی افزود: این منطقه به لحاظ انرژی اهمیت بالایی دارد و این موضوع برای چین مهم است. از سوی دیگر شاهزاده جاه‌طلب سعودی در راستای برنامه توسعه اقتصادی بلندپروازانه خود روی جذب سرمایه‌گذاران چینی حساب باز کرده است. در پایان سال ۲۰۲۱، تجارت دوجانبه این دو کشور سالانه افزون بر ۸۷.۳۱ میلیارد دلار بود. همچنین آرامکو عربستان سعودی بین ژانویه تا آگوست۲۰۲۲ به طور متوسط ۱.۷۶میلیون بشکه نفت در روز به چین تحویل داده است. اخباری تصریح کرد: اما توسعه مناسبات اقتصادی ریاض با پکن به معنای دوری از غرب است. بن‌سلمان تلاش دارد با بازیگری میان دو بلوک منفعت بیشتری کسب کند. ولی در نهایت عربستان درحوزه نظامی و امنیتی وابستگی زیادی به آمریکا دارد. اگر کمک نظامی ایالات متحده نباشد ریاض نمی‌تواند مدت زیادی مقابل نیروهای یمنی دوام بیاورد. با این حال بن‌سلمان علاقه‌مند به توسعه هر چه بیشتر مناسبات اقتصادی با پکن است.

خبرنگار: مهدی خالدی